Aşama belirleme, bir kanserin vücutta ne kadar yayıldığını ve ilk teşhis edildiğinde nerede bulunduğunu tanımlayan veya sınıflandıran bir süreçtir. Bu genellikle kanserin yayılma derecesi olarak adlandırılır. Testlerden elde edilen bilgiler, tümörün boyutunu (kalınlığını), hangi deri bölgelerinde kanser olduğunu, kanserin ilk başladığı yerden yayılıp yayılmadığını ve nasıl yayıldığını anlamak için kullanılır. Sağlık ekibiniz, tedavi planlamak ve sonuçları (prognozunuzu) tahmin etmek için aşamayı kullanır.
Melanom deri kanseri aşamaları
Melanom deri kanseri için en yaygın aşama belirleme sistemi TNM sistemidir. Melanom deri kanserinde 5 aşama vardır – aşama 0, ardından aşama 1’den 4’e kadar. Genelde aşama 1’den 4’e kadar olan aşamalar Roma rakamları I, II, III ve IV olarak yazılır. Genel olarak, aşama numarası arttıkça, kanserin yayılma oranı da artar. Aşamalar hakkında sorularınız varsa doktorunuzla konuşun.
Aşama tanımlanırken, doktorlar genellikle erken aşama, lokoregional veya metastatik terimlerini kullanır.
Erken aşama, kanserin sadece başladığı deride bulunduğu ve vücudun diğer bölgelerine yayılmadığı anlamına gelir. Bu, aşama 0, aşama 1A, aşama 1B, aşama 2A, aşama 2B ve aşama 2C melanom deri kanserlerini içerir.
Lokoregional, kanserin yakınlardaki lenf düğümlerine yayıldığı veya yakınlardaki deri veya lenf damarlarına yayıldığı anlamına gelir. Bu, aşama 3 melanom deri kanserini içerir.
Metastatik, kanserin başladığı yerden daha uzaktaki bir vücut parçasında bulunduğu anlamına gelir. Bu, aşama 4 melanom deri kanserini içerir.
Aşama 0 (veya in situ melanom)
Kanser hücreleri yalnızca derinin üst veya dış tabakasındadır (epidermis). Bazı doktorlar in situ melanomu, ciltteki ön kanseroz bir durum olarak tanımlar.
Aşama 1A
Tümör 0.8 mm kalınlığında veya daha azdır ve tümörün ülserasyonu yoktur (kırık deri veya açık yara yoktur).
Ya da tümör 0.8 mm’den kalın fakat 1 mm’den daha kalın değildir. Tümörde ülserasyon olabilir (kırık deri ile açık yara).
Aşama 1B
Tümör 1 mm’den daha kalın fakat 2 mm’den daha kalın değildir. Tümörde ülserasyon yoktur.
Aşama 2A
Tümör 1 mm’den daha kalın fakat 2 mm’den daha kalın değildir. Tümörde ülserasyon vardır.
Ya da tümör 2 mm’den daha kalın fakat 4 mm’den daha kalın değildir. Tümörde ülserasyon yoktur.
Aşama 2B
Tümör 2 mm’den daha kalın fakat 4 mm’den daha kalın değildir. Tümörde ülserasyon vardır.
Ya da tümör 4 mm’den daha kalın olup tümörde ülserasyon yoktur.
Aşama 2C
Tümör 4 mm’den daha kalın olup tümörde ülserasyon vardır.
Aşama 3
Kanser, kanserin başladığı yere yakın 1 veya daha fazla lenf düğümüne yayılmıştır (bölgesel lenf düğümleri). Lenf düğümleri çıkarıldıktan sonra bir patalog tarafından incelendiğinde, kanser aşama 3A, 3B, 3C veya 3D olarak derecelendirilebilir. Bu, aşağıdakilere bağlıdır:
- kanser içeren lenf düğüm sayısı
- lenf düğümlerindeki kanser miktarı
- kanserin yakındaki deri bölgelerine (uydu tümörler) veya lenf damarlarına (transit tümörler) yayılıp yayılmadığı
Aşama 4
Kanser, akciğerler veya karaciğer gibi vücudun diğer bölgelerine yayıldı (uzak metastaz olarak adlandırılır). Bu aynı zamanda metastatik melanom deri kanseri olarak adlandırılır.
Tekrarlayan melanom deri kanseri
Tekrarlayan melanom deri kanseri, kanserin tedavi edildikten sonra geri dönmesi anlamına gelir. Eğer aynı yerde veya kanserin ilk başladığı yere yakın bir bölgede geri dönerse, buna yerel olarak tekrarlayan melanom deri kanseri denir. Ayrıca, kanserin başladığı yerden daha uzakta başka bir bölgede de tekrarlayabilir. Buna metastatik melanom deri kanseri veya uzak nüks denir.
