Ateş ve göğüs ağrısı, ciddi durumlarla olası ilişkileri nedeniyle hem hastaları hem de doktorları sıklıkla alarm altına alan iki belirtidir. Bu belirtiler birlikte ortaya çıktığında, enfeksiyonlardan kardiyovasküler sorunlara kadar çeşitli tıbbi sorunların habercisi olabilir.
Ateş ve göğüs ağrısının yaygın nedenleri
1. Zatürre
Zatürre, bakteri, virüs veya mantarlar tarafından meydana getirilen akciğer dokusunun enfeksiyonudur. Enfeksiyona karşı bağışıklık yanıtı, hipotalamusu etkileyen pirojenlerin salınımını tetikler ve bu da vücut sıcaklığının yükselmesine yol açar.
Zatürre ile birlikte plevra iltihabı gelişebilir ve bu da nefes alırken veya öksürürken kötüleşen göğüs ağrısına yol açar.
Tanı:
- Akciğer konsolidasyonunu belirlemek için akciğer filmi.
- Beyaz kan hücresi sayısının yükseldiğini gösteren kan testleri.
- Etken mikroorganizmaları belirlemek için balgam kültürü.
Zatürrenin tedavisi:
- Bakteriyel zatürreyi tedavi etmek için antibiyotikler (örneğin, amoksisilin veya azitromisin).
- Gerektiğinde viral zatürre için antiviral ilaçlar.
- Oksijen tedavisi ve ateş yönetimi için ateş düşürücüler içeren destekleyici bakım.
2. Perikardit
Perikardit, enfeksiyonlardan (viral, bakteriyel veya fungal), otoimmün hastalıklardan veya kalp krizi sonrası sendromlardan kaynaklanabilir. Enflamasyona karşı bağışıklık yanıtı ateşe neden olur.
İltihaplı perikard katmanları birbirine sürtünerek, otururken iyileşen ve yatarken artan keskin göğüs ağrısına neden olur.
Tanı:
- Dağıtılmış ST-segment yükselmesini gösteren elektrokardiyogram (EKG).
- Perikardiyal efüzyonu değerlendirmek için ekokardiyogram.
- Yükselmiş CRP ve ESR gibi enflamasyon belirteçlerini aramak için kan testleri.
Perikarditin tedavisi:
- İbuprofen gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler).
- Tekrarlamayı azaltmak için kolşisin.
- Aşırı dirençli veya ağır vakalar için kortikosteroidler.
3. Pulmoner emboli
Bazı durumlarda, pulmoner emboli iltihaplı bir yanıtı tetikleyerek düşük dereceli ateşe neden olabilir.
Bir pulmoner emboli, pulmoner arterde kan akışını engelleyerek iskemik ve keskin göğüs ağrısına neden olur. Büyük emboli, kalpte önemli bir baskıya yol açabilir.
Tanı:
- Pıhtı varlığını belirlemek için D-dimer kan testi.
- Pulmoner arterlerdeki pıhtıları görselleştirmek için BT pulmoner anjiyografi.
- Hipoksemiyi gösteren arteriyal kan gazı analizi.
Pulmoner embolinin tedavisi:
- Heparin veya doğrudan ağızdan antikoagülanlar (DOAC’lar) ile antikoagülasyon.
- Hayati tehlike arz eden durumlarda tromboliz.
- Gerekli durumlarda oksijen veya ventilasyon ile destekleyici bakım.
4. Endokardit
Enfektif endokardit, kalp kapaklarının mikroplarla enfekte olmasıdır ve genellikle devam eden bakteriyemi ve bağışıklık aktivasyonu nedeniyle sürekli bir ateş yaratır.
Göğüs ağrısı, septik emboliler nedeniyle meydana gelen komplikasyonlardan kaynaklanabilir.
Tanı:
- Bakteriyel veya fungal büyümeyi gösteren kan kültürleri.
- Kalp kapakları veya endokardium üzerinde anormal platelet, fibrin, mikroorganizmalar ve enflamatuvar hücrelerin birikimini saptamak için ekokardiyogram (özellikle transözofageal).
- Endokardit tanısı için Duke kriterleri.
Endokarditin tedavisi:
- Etken mikroorgaizmalara göre uyarlanmış intravenöz antibiyotikler.
- Komplikasyon durumunda kapak onarımı veya değiştirilmesi için cerrahi müdahale.
5. Miyokardit
Miyokardit genellikle viral enfeksiyonların ardından meydana gelir. Sistemi etkileyen iltihabi yanıt ateş ile birlikte gelir.
İltihap kalp kası dokusuna zarar vererek yaygın veya lokalize göğüs ağrısına yol açar. Bazı vakalar, akut koroner sendromu taklit eder.
Tanı:
- Enflamasyonu ve ödemi gösteren kardiyak MRI.
- Yüksek troponin seviyeleri gibi kalp enzimlerinde yükselme.
- Seçili vakalarda kesin tanı için endomiyokardiyal biyopsi.
Miyokarditin tedavisi:
- Dinlenme ve ağır aktivitelerden kaçınma gibi destekleyici bakım.
- Kalp yetmezliği durumunda, anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri ve beta-blokerler gibi ilaçlar.
- Özel nedenler (örneğin, otoimmün miyokardit) için immün baskılayıcı tedavi.
6. Plevrit
Plevrit, enfeksiyonlar, otoimmün durumlar veya pulmoner emboliden kaynaklanabilir. Vücut sistemik iltihabi yanıtla ateş üretir.
İltihaplı plevra katmanları birbirine sürtünerek derin nefes alırken veya öksürürken kötüleşen keskin bir ağrıya neden olur.
Tanı:
- Plevra sıvısını belirlemek için akciğer filmi veya ultrason.
- Enfeksiyonu veya otoimmün belirteçlerini aramak için kan testleri.
- Gerekliyse plevra sıvısını analiz etmek için torasentez.
Plevritin tedavisi:
- Altta yatan nedeni tedavi etmek (örneğin, bakteriyel enfeksiyonlar için antibiyotikler).
- Ağrı yönetimi için NSAID veya asetaminofen.
- Otoimmün plevrit için kortikosteroidler.
Ateş ve göğüs ağrısına sebep olan diğer durumlar
– Sepsis: Şiddetli enfeksiyonlar, sistemik iltihap oluşturabilir ve bu durum genellikle kalp yüklenmesi veya zatürre gibi eşlik eden durumlarla birlikte ateş ve göğüs ağrısıyla kendini gösterebilir.
– Kanser: İleri evre kanserler (örneğin, akciğer kanseri veya mezotelyoma), sitokin salınımıyla ateşe, doğrudan göğüs yapılarının invazyonuyla da göğüs ağrısına neden olabilir.
– Zona: Torasik dermatomları etkileyen zona, döküntüdan önce ateş ve keskin, yanıcı göğüs ağrısına yol açabilir.
Sonuç
Ateş ve göğüs ağrısı, genellikle iltihap, enfeksiyon veya iskemiyi içeren potansiyel olarak örtüşen nedenlere sahip belirtilerdir. Doğru tanı, kapsamlı klinik değerlendirme, görüntüleme çalışmaları ve laboratuvar testlerine dayanır. Hızlı ve spesifik tedavi, altta yatan nedeni ele almak ve bu belirtileri hafifletmek için çok önemlidir.
