Angina Belirtileri ve Nedenleri

Angina nedir?

Angina, kalbe giden kan akışının azalmasından kaynaklanan bir göğüs ağrısı türüdür. Angina, koroner arteri hastalığının bir belirtisidir.

Angina, angina pektoris olarak da adlandırılır ve genellikle göğsünüzde sıkışma, baskı, ağırlık, sertlik veya ağrı şeklinde tanımlanır. Angina belirtileri olan bazı kişiler, anginanın göğüslerini sıkan bir mengene veya üstlerinde ağır bir ağırlık varmış gibi hissettirdiğini söyler. Angina, bir doktor tarafından kontrol edilmesi gereken yeni bir ağrı veya tedavi ile geçebilen tekrarlayan bir ağrı olabilir.

Angina nispeten yaygın olmasına rağmen, sindirim rahatsızlığı gibi diğer göğüs ağrısı türlerinden ayırt etmek zor olabilir. Açıklanamayan göğüs ağrınız varsa, derhal tıbbi yardım alın.

Angina belirtileri

Angina belirtileri, göğüs ağrısı ve rahatsızlığı içerir; bu genellikle baskı, sıkışma, yanma hissi veya dolgunluk olarak tanımlanır.

Kol, boyun, çene, omuz veya sırtınızda da ağrı hissedebilirsiniz.

Angina ile birlikte yaşayabileceğiniz diğer belirtiler şunlardır:

• Baş dönmesi
• Yorgunluk
• Mide bulantısı
• Nefes darlığı
• Terleme

Bu belirtilerin derhal bir doktor tarafından değerlendirilmesi gerekir; doktor, stabil angina mı yoksa kalp krizi öncesi olabilecek unstable angina mı olduğunu belirleyebilir.

Stabil angina en yaygın angina şeklidir. Stabil angina genellikle fiziksel yüklenim esnasında ortaya çıkar ve dinlenmekle geçer. Örneğin, yokuş yukarı yürürken veya soğuk havada ağrı duyuyorsanız bu angina olabilir.

Stabil anginanın özellikleri

• Kalbinizin daha çok çalıştığı durumlarda gelişir; örneğin, egzersiz yaparken veya merdiven çıkarken
• Genellikle önceden tahmin edilebilir ve ağrı, daha önce yaşadığınız göğüs ağrısıyla benzerlik gösterir
• Kısa sürer, belki beş dakikadan az
• Dinlenirseniz veya angina ilacınızı alırsanız daha kısa sürede kaybolur

Anginanın şiddeti, süresi ve türü değişiklik gösterebilir. Yeni veya farklı belirtiler, daha tehlikeli bir angina (unstable angina) veya kalp krizi belirtisi olabilir.

Unstable anginanın özellikleri (tıbbi acil durum)

• Dinlenirken bile oluşur
• Normal angina alışkanlığınızda bir değişikliktir
• Beklenmediktir
• Genellikle stabil anginadan daha şiddetlidir ve 30 dakika veya daha uzun sürer
• Dinlenmekle veya angina ilacı kullanmakla geçmeyebilir
• Kalp krizini işaret edebilir

Ayrıca, varyant angina veya Prinzmetal anginası olarak adlandırılan başka bir angina türü vardır. Bu tür angina daha nadirdir ve kalbinizin arterlerindeki spazmların, geçici olarak kan akışını azaltması nedeniyle ortaya çıkar.

Varyant anginanın özellikleri (Prinzmetal anginası)

• Genellikle dinlenirken meydana gelir
• Çoğunlukla şiddetlidir
• Angina ilacı ile rahatlayabilir

Kadınlarda angina

Kadınlarda angina belirtileri, erkeklerde görülen angina belirtilerinden farklı olabilir. Bu farklılıklar tedavi için gecikmelere yol açabilir. Örneğin, göğüs ağrısı kadınlarda angina için yaygın bir belirtidir, ancak bu, kadınlar için tek veya en belirgin belirti olmayabilir. Kadınlar aşağıdaki gibi belirtiler de yaşayabilir:

• Mide bulantısı
• Nefes darlığı
• Karın ağrısı
• Boyun, çene veya sırt bölgesinde rahatsızlık
• Göğüs baskısı yerine bıçak saplanır gibi bir ağrı

Ne zaman doktora görünmelisiniz?

Eğer göğüs ağrınız birkaç dakikadan uzun sürüyorsa ve dinlenmekle veya angina ilaçlarınızı almakla geçmiyorsa, bu kalp krizi geçiriyor olabileceğinizin bir işareti olabilir. Acil bir telefon numarası arayın ve ulaşım için düzenleme yapın. Kendinizi hastaneye götürmek son seçenek olarak düşünülmelidir.

Eğer göğüs rahatsızlığı sizin için yeni bir belirtiler setiyse, göğüs ağrınızın nedenini öğrenmek ve uygun tedaviyi almak için doktorunuza görünmek önemlidir. Eğer stabil angina teşhisi alıp durumunuz kötüleşir veya değişirse, derhal tıbbi yardım alın.

Angina’nın nedenleri nelerdir?

Angina, kalp kasınıza giden kan akışının azalmasından kaynaklanır. Kanınız, kalp kasının hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu oksijeni taşır. Kalp kası yeterli oksijen alamadığında, bu durum iskemik durumu yaratır.

Kalp kasına giden kan akışının azalmasının en yaygın nedeni koroner arter hastalığıdır (KAH). Kalp (koroner) arterleriniz, plaklar olarak bilinen yağ birikintileri nedeniyle daralabilir. Bu sürece ateroskleroz denir.

Düşük oksijen talebinin olduğu zamanlarda — örneğin dinlendiğinizde — kalp kasınız, angina belirtileri tetiklenmeden azalmış kan akışı ile çalışmaya devam edebilir. Ancak, hareket ettiğinizde oksijen talebini artırdığınızda, angina ortaya çıkabilir.

• Stabil angina. Stabil angina genellikle fiziksel aktiviteyle tetiklenir. Merdiven çıktığınızda, egzersiz yaptığınızda veya yürüdüğünüzde kalbiniz daha fazla kan talep eder, ancak daralmış arterler kan akışını yavaşlatır. Fiziksel aktivitenin yanı sıra, duygusal stres, soğuk hava, ağır yemekler ve sigara içmek gibi diğer faktörler de arterleri daraltabilir ve anginayı tetikleyebilir.
• Unstable angina. Bir kan damarı içindeki yağ birikintileri (plaklar) patlayacak olursa veya bir kan pıhtısı oluşursa, bu daralmış bir arterin içinden akışı hızla engelleyebilir veya azaltabilir. Kalp kasınıza giden kan akışını aniden ve ciddi şekilde azaltabilir. Unstable angina, kalbinizin kan damarlarını tamamen veya kısmen bloke eden kan pıhtıları tarafından da tetiklenebilir. Unstable angina kötüleşir ve dinlenmek veya normal ilaçlarla geçmez. Eğer kan akışı düzelmezse, kalbiniz oksijensiz kalır ve kalp krizi meydana gelir. Unstable angina tehlikelidir ve acil tedavi gerektirir.
• Prinzmetal’ın anginası. Bu tür angina, koroner arterde aniden gerçekleşen bir spazm nedeniyle oluşur ve bu geçici olarak arterin daralmasına yol açar. Bu daralma, kalbinize giden kan akışını azaltarak şiddetli göğüs ağrısına sebep olur. Prinzmetal anginası en çok dinlenirken, genellikle gece vakti ortaya çıkar. Bu ataklar genellikle kümeler halinde gerçekleşir. Duygusal stres, sigara içmek, kan damarlarını sıkan bazı ilaçlar (bazı migren ilaçları gibi) ve yasadışı uyuşturucu kokain kullanımı Prinzmetal anginasını tetikleyebilir.

Risk faktörleri

Aşağıdaki risk faktörleri, koroner arter hastalığı ve angina riskinizi artırır:

• Tütün kullanımı. Tütün çiğneme, sigara içme ve uzun süreli pasif sigara maruziyeti, arterlerin iç duvarlarına — kalp arterleri de dahil — zarar vererek kolesterol birikintilerinin toplanmasına ve kan akışını engellemesine neden olur.
• Diyabet. Diyabet, koroner arter hastalığı riskini artırarak angina ve kalp krizine yol açar, aterosklerozu hızlandırır ve kolesterol seviyelerinizi yükseltir.
• Yüksek tansiyon. Zamanla, yüksek tansiyon arterlere zarar vererek arter sertleşmesini hızlandırır.
• Yüksek kolesterol veya trigliserit seviyeleri. Kolesterol, vücudunuzun her yerindeki, kalbinizi besleyen arterler de dahil olmak üzere, arterleri daraltabilecek birikimlerin önemli bir parçasıdır. Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolü, “kötü” kolesterol olarak bilinir ve angina ile kalp krizi riskinizi artırır. Diyetinizle ilgili bir kan yağları türü olan yüksek trigliserit seviyeleri de sağlıksızdır.
• Ailede kalp hastalığı öyküsü. Bir aile üyesinin koroner arter hastalığı varsa veya kalp krizi geçirmişse, angina geliştirme riskiniz daha fazladır.
• İleri yaş. 45 yaş üzerindeki erkekler ve 55 yaş üzerindeki kadınlar, genç yetişkinlere göre daha yüksek risk taşır.
• Egzersiz eksikliği. Hareketsiz bir yaşam tarzı yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, tip 2 diyabet ve obeziteye katkıda bulunur. Ancak, egzersiz programına başlamadan önce doktorunuzla konuşmak önemlidir.
• Obezite. Obezite, yüksek kolesterol seviyeleri, yüksek tansiyon ve diyabet ile ilişkilidir; bunlar da angina ve kalp hastalığı riskinizi artırır. Aşırı kiloluysanız, kalbiniz vücuda kan pompalamak için daha fazla çalışmak zorundadır.
• Ruhsal stres. Stres angina ve kalp krizi riskinizi artırabilir. Aşırı stres ve öfke de tansiyonunuzu yükseltebilir. Stres sırasında üretilen hormonlardaki artış, arterlerinizi daraltabilir ve anginayı kötüleştirebilir.

Anginanın komplikasyonları

Angina ile birlikte gerçekleşen göğüs ağrısı, yürüme gibi bazı normal etkinlikleri rahatsız edici hale getirebilir. Ancak, en tehlikeli komplikasyon kalp krizidir.

Kalp krizinin yaygın belirtileri şunlardır:

• Göğsünüzün ortasında birkaç dakikadan uzun süren baskı, dolgunluk veya sıkışma hissi
• Ağrının göğsünüzden omzunuza, kolunuza, sırtınıza veya hatta dişlerinize ve çenenize yayılması
• Göğüs ağrısının artan atakları
• Mide bulantısı ve kusma
• Üst karın bölgesinde uzun süreli ağrı
• Nefes darlığı
• Terleme
• Bayıldığınız his
• Felaket hissi

Bu belirtilerden herhangi birine sahip iseniz, derhal acil tıbbi yardım almanız gerekir.