Tiroid kanseri, tiroid bezinin dokularından gelişen bir kanser türüdür. Bu, hücrelerin anormal bir şekilde büyüdüğü ve vücudun diğer bölgelerine yayılma potansiyeline sahip olduğu bir hastalıktır.
Tiroid bezi, boyunda bulunan ve iki bağlantılı lobdan oluşan birendokrin bezidir. Lobların alt iki üçte biri, tiroid istmusunu adlandırılan ince bir doku bandı ile birbirine bağlıdır. Tiroid, boynun ön kısmında, Adem elması’nın altında yer alır. Tiroid, kalp atış hızımızı, kan basıncımızı, vücut sıcaklığımızı ve kilomuzu düzenleyen hormonlar üretir.
Tiroid kanseri başlangıçta herhangi bir belirti vermeyebilir. Ancak kanser büyüdükçe, boynunuzda ağrı ve şişlik yapabilir.
Tiroid kanserinin birkaç türü bulunmaktadır. Bazı türler çok yavaş büyürken, diğer türler oldukça agresif olabilir. Tiroid kanserinin çoğu durumu tedavi ile iyileştirilebilir.
Tiroid kanseri oranlarının arttığı görülmektedir. Bazı doktorlar bunun, yeni teknolojilerin geçmişte bulunmamış küçük tiroid kanserlerini tespit etmelerine olanak tanımasından kaynaklandığını düşünüyor.
Tiroid Kanserinin Belirtileri
Tiroid kanseri genellikle hastalığın erken dönemlerinde herhangi bir belirti vermez. Tiroid kanseri büyüdüğünde aşağıdaki durumlara yol açabilir:
- Boynunuzda cilt üzerinden hissedilebilen bir şişlik (nodül)
- Sesinizde değişiklikler, özellikle boğuklaşma
- Yutkunmada zorluk
- Boyun ve boğazda ağrı
- Boyundaki lenf düğümlerinin şişmesi
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Sizi endişelendiren herhangi bir belirti yaşarsanız, bir doktorla randevu almanız gerekmektedir.
Tiroid Kanserine Neler Sebep Olur?
Araştırmacılar, tiroid kanserinin kesin nedenlerini bilmemektedir.
Tiroid kanseri, tiroidinizdeki hücrelerin genetik değişiklikler (mutasyonlar) geçirmesiyle ortaya çıkar. Bu mutasyonlar, hücrelerin hızlı bir şekilde büyümesine ve çoğalmasına olanak tanır. Bu hücreler aynı zamanda ölme yeteneğini kaybeder. Biriken anormal tiroid hücreleri bir tümör oluşturur. Anormal hücreler yakın dokuları istila edebilir ve vücudun diğer bölgelerine yayılabilir (metastaz yapabilir).
Tiroid Kanseri Türleri
Tiroid kanseri, tümörde bulunan hücre türlerine göre sınıflandırılır. Sizin türünüz, kanserinizden alınan bir doku örneği mikroskop altında incelendiğinde belirlenir. Tiroid kanseri türü, tedavi ve prognozun belirlenmesinde dikkate alınır.
Tiroid kanseri türleri şunları içerir:
- Papiller tiroid kanseri. Bu, tiroid kanserinin en yaygın türüdür. Papiller tiroid kanseri, tiroid hormonlarını üreten ve depolayan folliküler hücrelerden kaynaklanır. Papiller tiroid kanseri her yaşta ortaya çıkabilir, ancak en sık 30 ile 50 yaş arasındaki insanları etkiler. Doktorlar bazen papiller tiroid kanseri ve folliküler tiroid kanserini birlikte farklılaşmış tiroid kanseri olarak adlandırır.
- Folliküler tiroid kanseri. Folliküler tiroid kanseri, tiroidin folliküler hücrelerinden de kaynaklanır. Genellikle 50 yaşından büyük insanları etkiler. Hurthle hücre kanseri, nadir ve potansiyel olarak daha agresif bir folliküler tiroid kanseri türüdür.
- Anaplastik tiroid kanseri. Anaplastik tiroid kanseri, folliküler hücrelerde başlayan nadir bir tiroid kanseri türüdür. Hızlı bir şekilde büyür ve tedavi edilmesi çok zordur. Anaplastik tiroid kanseri genellikle 60 yaş ve üzeri yetişkinlerde görülür.
- Medeullary tiroid kanseri. Medeullary tiroid kanseri, kalsitonin hormonunu üreten C hücreleri olarak adlandırılan tiroid hücrelerinde başlar. Kanda yüksek kalsitonin seviyeleri, çok erken aşamalardaki medullary tiroid kanserinin göstergesi olabilir. Bazı genetik sendromlar, medullary tiroid kanseri riskini artırmakta, ancak bu genetik bağlantı nadirdir.
- Diğer nadir türler. Tiroidde başlayan çok nadir kanser türleri arasında, tiroidin bağışıklık sistemi hücrelerinde başlayan tiroid lenfoma ve tiroidin bağ dokusu hücrelerinde başlayan tiroid sarkomu bulunmaktadır.
Risk Faktörleri
Tiroid kanseri riskini artırabilecek faktörler şunlardır:
- Kadın cinsiyeti. Tiroid kanseri, erkeklere göre kadınlarda daha sık görülmektedir.
- Yüksek düzeyde radyasyona maruz kalma. Baş ve boyun için yapılan radyasyon tedavileri tiroid kanseri riskini artırabilir.
- Bazı genetik sendromlar. Tiroid kanseri riskini artıran genetik sendromlar arasında ailesel medullary tiroid kanseri, çoklu endokrin neoplazi, Cowden sendromu ve ailesel adenomatoz poliposis yer alır.
Tiroid Kanserinin Komplikasyonları
Tekrar Eden Tiroid Kanseri
Tedaviye rağmen, tiroid kanseri tekrar edebilir, hatta tiroidiniz alındıktan sonra bile. Tiroid kanseri, çıkarılmadan önce mikroskopik kanser hücreleri tiroidin dışına yayıldıysa geri dönebilir.
Tiroid kanseri aşağıdaki yerlerde tekrar edebilir:
- Boyundaki lenf düğümleri
- Ameliyat sırasında geride kalan küçük tiroid dokuları
- Ayrıca akciğerler ve kemikler gibi vücudun diğer alanları
Tekrar eden tiroid kanseri tedavi edilebilir. Doktorunuz, tiroid kanseri tekrarının belirtilerini kontrol etmek için belirli aralıklarla kan testleri veya tiroid taramaları önerebilir.
Tiroid Kanserinin Önlenmesi
Doktorlar, tiroid kanserinin çoğu vakasının nedenini kesin olarak bilmediklerinden, hastalığı ortalama risk taşıyan insanlarda önlemenin yolu yoktur.
Yüksek Riskli Kişiler için Önleme
Medüller tiroid kanseri riskini artıran kalıtsal bir gen değişikliği olan yetişkinler ve çocuklar, kanseri önlemek için tiroid ameliyatı düşünmelidir (profilaktik tiroidektomi). Tiroid kanseri riskinizi ve tedavi seçeneklerinizi açıklayabilecek bir genetik danışman ile seçeneklerinizi tartışın.
Nükleer Santrallere Yakın Olan Kişiler için Önleme
Nükleer santrallere yakın yaşayan insanlara bazen tiroidin radyoaktif etkilerine karşı koruma sağlayan bir ilaç verilmektedir. Bu ilaç (potasyum iyodür), nükleer reaktör kazası olasılığı durumunda kullanılabilir. Eğer bir nükleer santralin 10 mil içinde yaşıyorsanız ve güvenlik önlemleri hakkında endişeleriniz varsa, daha fazla bilgi için eyalet veya yerel acil durum yönetim departmanınızla iletişime geçin.
