Vibrio parahaemolyticus, kolera hastalığına neden olan aynı aileden gelen gram negatif bir bağırsak bakterisidir. Bu tür bakteriler, dünya genelinde kıyı sularında bol miktarda bulunur.
Vibrio parahaemolyticus hangi hastalıklara neden olur?
Vibrio parahaemolyticus, bir bağırsak enfeksiyonudur ve genellikle ishal ve karın krampları gibi gastrointestinal rahatsızlıklara neden olur. Bazı durumlarda, bulantı, kusma, ateş ve baş ağrısı da görülebilir.
Zaman zaman bu hastalık, kanlı veya mukoid dışkı, yüksek ateş ve yüksek beyaz kan hücresi sayısıyla birlikte disenteri benzeri bir hastalık olarak kendini gösterebilir, ancak normalde hastalığın süresi sadece iki ila üç gündür. Vibrio parahaemolyticus ile olan hastalık, en çok yaz aylarında görülür.
Vibrio parahaemolyticus gıda zehirlenmesi ile en çok ilişkili olan besinler nelerdir?
Bu hastalık en çok çiğ veya yetersiz pişirilmiş deniz ürünleri yemekle ilişkilidir ya da çiğ deniz ürünlerinin ya da kirli suyun el ile temas etmesiyle kirlenmiş herhangi bir gıda ile ortaya çıkar. Bu hastalık esas olarak çiğ istiridye tüketimi ile ilişkilidir.
Diğer Vibro türleri de hastalıklara neden olabilir
Diyare hastalıklarına neden olabilecek, vibrio ailesinden birkaç diğer bakteri vardır: V. chloerae, V. fluvialis, V. furnissii ve V. hollisae. Yaralı enfeksiyonlara bağlı sepsi hastalıkları V. hollisae, V. alginolyticus ve V. damsela ile ilişkilendirilmiştir.
Patofizyoloji
V. parahaemolyticus, konakçıya farklı yollarla bulaşabilir. İnsanlar enfekte deniz ürünleri yediklerinde, bakteriler doğrudan gastrointestinal sistemleriyle temas eder. Ayrıca, tuzlu suya maruz kalındığında açık bir yaraya da girebilir. Şiddetli vakalarda ve komorbiditeye sahip olanlarda, bakteriler konak içinde kan dolaşımına yayılabilir. V. parahaemolyticus, diğer bakterilere benzer şekilde birkaç virülans faktörüne sahiptir. Ancak, V. parahaemolyticus’un en önemli virülans faktörü termostabil direkt hemolizin (TDH) olarak bilinir. TDH, klinik örneklerin çoğunda (yüzde 88 ile 96) bulunurken, doğal V. parahaemolyticus popülasyonlarının yalnızca yaklaşık yüzde 1’inde bulunmaktadır. Bu duruma rağmen, TDH önemli bir virülans faktörü olarak tanımlanmıştır. TDH’nin gastroenterit oluşturma mekanizması tam olarak anlaşılmamaktadır. TDH, bir delik oluşturan toksindir ve araştırmacılar bunun gastrointestinal semptomlara neden olma yeteneğiyle ilişkilendirilebileceğini öne sürmektedir. TDH virülans faktörüne ek olarak, V. parahaemolyticus ayrıca diğer gram negatif bakterilere benzer bir tip-3 sekresyon sistemi kullanır. Virülans faktörlerine rağmen, çoğu V. parahaemolyticus enfeksiyonu sadece kendiliğinden sınırlı enterit oluşturmaktadır.
İnkübasyon Süresi
Vibrio parahaemolyticus için inkübasyon süresi genellikle 12 – 24 saat arasında değişirken, 4-96 saat arasında da değişebilir ve ortalama 15 saattir.
Vibrio Parahaemolyticus Epidemiyolojisi
Bu organizma insandan insana bulaşmaz. Vibrio parahaemolyticus vakaları genellikle yaz aylarında meydana gelir, çünkü bu organizma kıyı sularında serbest olarak bulunabilir ve balıklar ile kabuklu deniz ürünlerinde de yer alabilir. Soğuk aylarda, bu organizma genellikle deniz ortamlarının dibindeki silt veya çamurda bulunur.
Tanı
Vibrio parahaemolyticus, tuzlu su seven ve “Kanagawa fenomeni” olarak bilinen hemolitik reaksiyonu üreten bir özellik olan Kanagawa Vibrio’sunu izole ederek teşhis edilir. Bu organizma ile ilişkili on iki ayrı “O” antijen grubu ve yaklaşık altmış farklı “K” antijen tipi tanımlanmıştır. Teşhis, hastanın dışkısında veya ilgili gıdada Kanagawa vibrio’sunun varlığı ile doğrulanabilir.
Tedavi Yöntemi
Çoğu vaka için tedavi destekleyicidir, diğer birçok gastroenterit nedeninde olduğu gibi. Uygun başlangıç adımları, intravenöz sıvı ile rehidratasyon ve elektrolit anormalliklerinin düzeltilmesini içerir. Enfeksiyonun tipik seyri kendiliğinden sınırlıdır ve çoğu durumda ek bir tedavi gerektirmez. Antimotilite ajanları ishal tedavisinde önerilmez. Yaralı enfeksiyonlar ve sepsis gibi daha ciddi vakalarda antibiyotik tedavisi gereklidir. V. parahaemolyticus enfeksiyonları için özel antibiyotik tedavisi ile ilgili büyük çalışmalar yapılmamıştır. Öneriler, diğer Vibrio türleri için tedavi konusunda yapılan çalışmalara dayanmaktadır. Eğer hasta özellikle şiddetli bir gastroenterit vakasına sahipse, tercih edilen antibiyotik doksisiklin’dir. Basit yaralı enfeksiyonlarda, minosiklin veya doksisiklin ile tedavi yapılır. Eğer yaralı enfeksiyonu şiddetli ise veya hasta sepsis riski taşıyorsa (karaciğer hastalığı, alkolizm veya diyabet gibi) üçüncü nesil sefalosporin eklemeyi düşünebilirsiniz. Şiddetli vakalar için hasta, daha fazla intravenöz sıvı replasmanı ve enfeksiyon hastalıkları danışmanlığı için hastaneye yatırılmalıdır. Hemodinamik olarak stabilize bir hastası olan hafif vakalar acil serviste tedavi edilebilir ve izlenebilir. Eğer hasta stabil kalırsa ve sepsis belirtileri yoksa taburcu edilebilir.
V. parahaemolyticus enfeksiyonunun önlenmesi, diğer gıda kaynaklı hastalıklara benzer. Deniz ürünleri uygun şekilde depolanmalı ve tüketimden önce uygun şekilde pişirilmelidir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, özellikle risk altındaki popülasyonlarda çiğ istiridye veya diğer kabuklu deniz ürünleri tüketilmemesini önermektedir. Ayrıca, açık yaraları olan kişilerin tuzlu ya da brackish suya maruz kalmaktan kaçınması gerekir.
