İdrar kesesi enfeksiyonları herkesin başına gelebilir, ancak belirtiler bir kişinin yaşına ve cinsiyetine göre farklılık gösterebilir. Tedavi edilmezse, bir idrar kesesi enfeksiyonu böbrek enfeksiyonuna dönüşebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
İdrar kesesi enfeksiyonunu tedavi etmek için tıbbi yöntemler mevcuttur; ayrıca insanlar evde semptomları hafifletmek için ev ilaçları da kullanabilir.
Bu yazıda, idrar kesesi enfeksiyonunun belirtilerinin kadınlar ve erkekler arasında nasıl farklılık gösterdiğini ve bu tıbbi hastalığın farklı yaşlardaki insanları nasıl etkilediğini açıklıyoruz.
İdrar kesesi enfeksiyonu nedir?
İdrar kesesi enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonunun (İYE) bir türüdür.
İdrar yolu enfeksiyonu, üreterler, üretra, idrar kesesi ve böbrekler dahil olmak üzere idrar yolunun herhangi bir kısmında gelişebilir. Doktorun sistit olarak adlandırabileceği idrar kesesi enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonunun en yaygın türüdür.
İdrar yolu enfeksiyonu (İYE), bakterilerin idrar yoluna girmesi ve bu bölgedeki tahrişe neden olması durumunda ortaya çıkar. Bu bakteriler genellikle ciltten veya rektumdan gelmektedir.
Çocuklarda idrar kesesi enfeksiyonu belirtileri
Çocuklarda idrar kesesi enfeksiyonu belirtilerini fark etmek daha zor olabilir, çünkü semptomlar belirgin değildir.
Ayrıca, küçük çocuklar bazen semptomlarını bir ebeveyne veya bakıcıya iletmekte güçlük çekebilirler.
Ulusal Diyabet ve Sindirim İle Böbrek Hastalıkları Enstitüsü’ne göre, 2 yaş altındaki çocuklarda idrar kesesi enfeksiyonu belirtileri şunları içerebilir:
- kusma ve ishal
- huzursuzluk
- iştahta azalma
- kilo artışında bozulma
Ancak bazı durumlarda ateş tek belirti olabilir.
2 yaş ve üzerindeki çocuklarda belirtiler genellikle şunlardır:
- ateş
- idrar yaparken ağrı veya yanma hissi
- bulanık, koyu, kanlı veya keskin kokulu idrar
- sık ve acil idrar yapma isteği
- sırt veya karın ağrısı
- tuvalet eğitimi almış olsalar bile yatağını ıslatma
Yetişkinlerde idrar kesesi enfeksiyonu belirtileri

İdrar kesesi enfeksiyonları her yaş ve cinsiyetten insanı etkileyebilir, ancak kadınlarda gelişme olasılığı erkeklerden daha fazladır.
Bu durumun nedeni; kadınların daha kısa üretralara sahip olmasıdır. Sonuç olarak, bakterilerin idrar kesesine ulaşmak için daha kısa bir mesafe katetmesi gerekmektedir.
Yetişkinlerde idrar kesesi enfeksiyonu belirtileri şunları içerebilir:
- normalden daha sık idrara çıkma
- idrara çıkarken yanma hissi
- şiddetli idrar yapma isteği
- idrara çıkma isteği hissetmesine rağmen az veya hiç idrar yapamama
- idrara çıkarken ağrı
- bulanık idrar
- keskin kokulu idrar
- genel olarak kendini iyi hissetmeme, ağrılı, hasta ve yorgun hissi
- idrarda kan varlığı
Kadınlara özgü belirtiler
Araştırmalar, kadınların yaklaşık yarısının yaşamları boyunca bir idrar yolu enfeksiyonu (İYE) geliştireceğini ve bu enfeksiyonların çoğunun idrar kesesi enfeksiyonu olduğunu göstermektedir.
Yukarıdaki belirtilerin yanı sıra, kadınlar pubis kemiğinin üzerinde ağrı hissedebilirler.
Erkeklere özgü belirtiler
Bazı erkekler rektumda dolgunluk hissi yaşayabilir.
Eğer erkekler tekrarlayan idrar kesesi enfeksiyonu yaşıyorsa, prostatda kronik bakteriyel enfeksiyon olasılığını ekarte etmek için bir sağlık uzmanına başvurmalıdırlar.
Bakteriyel prostatit belirtileri şunlardır:
- idrara çıkarken yanma hissi
- sık idrara çıkma isteği
- idrarda, testislerde, penisde ve cinsel organlar ile anüs arasındaki bölgede ağrı
- boşalma sırasında ağrı
Hamilelikte idrar kesesi enfeksiyonu
İdrar kesesi enfeksiyonları, idrar yolundaki değişikliklerden dolayı hamilelik sırasında yaygındır.
Hamile kadınlarda idrar kesesi enfeksiyonu belirtileri, hamile olmayan kadınlardakiyle aynıdır.
Bazı hamile kadınlar, idrar kesesi enfeksiyonunun böbrek enfeksiyonuna (pyelonefrit) dönüşmesine kadar hiçbir belirti yaşamayabilir, bu da komplikasyonlara yol açabilir.
Bu nedenle, sağlık ekipleri genellikle hamile kadınların hamilelikleri boyunca sık sık idrar yolu enfeksiyonu için test edilmesini sağlamakta.
Böbrek enfeksiyonu belirtileri şunları içerir:
- sırt ağrısı
- ateş
- titreme
- bulantı
Yaşlı yetişkinlerde idrar kesesi enfeksiyonu belirtileri
İdrar kesesi enfeksiyonu olan yaşlı yetişkinler, sık ve acil idrara çıkma ihtiyacı ve idrar yaparken ağrı gibi tipik belirtiler yaşayabilirler.
Bununla birlikte, yaşlılarda idrar kesesi enfeksiyonu için belirsiz belirtiler şunlardır:
- alt karın ağrısı
- sırt ağrısı
- titreme
- kabızlık
- bulanıklık
Demanslı kişilerde belirtiler
Demansı olan bireylerde idrar kesesi enfeksiyonu geliştiğinde, kafa karışıklığı veya zihinsel durumlarında değişiklikler gösterebilirler.
Demansı olan bireyleri değerlendiren kişiler, bunun bir idrar kesesi enfeksiyonu belirtisi olabileceğinin farkında olmalıdırlar, çünkü erken teşhis, tedavinin en hızlı şekilde gerçekleşmesini sağlar.
İdrar kesesi enfeksiyonunun tedavisi
İdrar kesesi enfeksiyonları bakterilerin bir sonucu olduğundan, doktor muhtemelen bir antibiyotik tedavisi reçete edecektir.
Antibiyotik kürünü tamamlamanız gerektiğini, kendinizi daha iyi hissetmeye başlamış olsanız bile unutmayın. Bunu yapmak enfeksiyonun tamamen geçmesini sağlayacak ve yeniden meydana gelme olasılığını azaltacaktır.
Çocuklar için tedavi
2 aydan küçük çocuklarda intravenöz antibiyotikler gerekebilir. Daha büyük bebekler ve çocuklar için sağlık uzmanı sıvı veya çiğnenebilir tablet formunda antibiyotik reçete edebilir.
Çocuklar için ev ilaçları arasında bol sıvı almak, sık idrara çıkmak ve gözetim altında ısıtma yastığı kullanmak yer alır.
Hamile kadınlar için tedavi
Hamilelikte 1 günlük antibiyotik tedavisi uygun değildir, ancak 3 günlük tedavi etkili olabilir.
Doktor bu ilaçları reçete edebilir:
- amoksisilin
- sefalosporinler
- nitrofurantoin
- trimetoprim-sulfametoksazol
Evde uygulanan tedaviler
Birey, evde idrar kesesi enfeksiyonu belirtilerini hafifletmek için adımlar atabilir.
Kızılcık suyu
Bazı insanlar kızılcık suyu içmenin idrar kesesi enfeksiyonunu tedavi edebileceğine inanır.
Bunu doğrulayan sınırlı kanıt olmasına rağmen, kızılcık suyu içmenin olumsuz etkisi olmadığını belirtmek önemlidir.
Ayrıca, kızılcık suyu insanların susuz kalmamasına yardımcı olabilir.
Ağrı kesici
Ağrı kesiciler temel enfeksiyonu tedavi etmese de, ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Birey, karın bölgesine veya uyluklar arasına bir sıcak su torbası veya ısıtma yastığı da kullanabilir.
Bol su içmek
Bol su içmek, bireyin daha sık idrara çıkmasını sağlar ve böylece bakterilerin idrar yolundan atılmasına yardımcı olur.
Cinsel ilişkiden kaçınma
Eğer bir kişi idrar kesesi enfeksiyonu varsa, cinsel ilişkiye devam etmek durumu kötüleştirebilir, çünkü bu aktivite daha fazla bakterinin idrar yoluna girmesine yol açabilir.
İdrar kesesi enfeksiyonu geçiren insanları cinsel ilişkiden kaçınmaları gerektiği konusunda uyarmalıdır.
İdrar kesesi enfeksiyonunun nedenleri
Her yaş ve cinsiyetten insanlar idrar kesesi enfeksiyonu kapabilir, ancak belirli faktörler kişilerin enfeksiyon geliştirme riskini artırır.
İdrar kesesi enfeksiyonu genellikle bağırsaklardan gelen zararlı bakterilerin idrar yoluna girmesi ve idrar kesesine yayılmasıyla oluşur.
Bakteriler, aşağıdaki eylemlerle idrar yoluna girebilir:
- cinsel ilişki
- yukarıdan aşağıya doğru anal temizleme
- kateter kullanma
- doğum kontrolü için diyafram kullanma
Bununla birlikte, idrar kesesi enfeksiyonu da üretraya zarar ya da tahriş nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu durum, aşağıdaki nedenlerden kaynaklanabilir:
- parfümlü sıcak banyo ya da sabun gibi kimyasal tahriş edicilerin kullanımı
- radyasyon tedavisi veya kemoterapi
- kateter kullanımından kaynaklanan hasar
- cinsel ilişki nedeniyle sürtünme
Diğer risk faktörleri şunlardır:
- menopoz
- şeker hastalığı
- idrar kesesini boşaltma yeteneğinin olmaması, muhtemel nedenler:
- hamilelik
- idrar kesesi taşları
- büyümüş prostat
İdrar kesesi enfeksiyonunu önleme
İdrar kesesi enfeksiyonunu önlemek her zaman mümkün olmasa da, idrar kesesi enfeksiyonu gelişme riskinizi azaltmak için adımlar atabilirsiniz.
Bu adımlar şunları içerir:
- yeterince su içmek
- cinsel ilişkiden sonra idrar yapmak
- duş alma işlemini içermemek
- genital alanın etrafını temiz tutmak
- tuvalet sonrası önden arkaya doğru anal temizleme (ve küçük çocuklara da aynı şekilde öğretmek)
- idrar kateteri takmadan önce genital alanın mümkün olduğunca temiz olmasını sağlamak
- pamuklu iç çamaşırı giymek
- idrara çıkma ihtiyacı hissettiğinde idrar yapmak
Hangi durumlarda bir doktora başvurmalısınız?
Sık sık idrar kesesi enfeksiyonu geçiren kadınların, her seferinde doktora gitmeleri gerek mayabilir. Hafif vakalar tedavi olmadan iyileşebilir ve insanlar semptomları tanımayı öğrenebilir ve evde tedavi edebilirler.
Hastalığı Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), çoğu insanın hastaneye gitmeden bu enfeksiyonu tedavi edebileceğini ancak bazı bireylerin hastaneye gitmeleri gerekebileceğini tavsiye etmektedir.
Tedavi edilmediğinde, bir kişinin idrar kesesi enfeksiyonunun idrar yolunun diğer bölgelerine yayılma riski vardır.
Şunlar durumlarda bir doktora başvurmalısınız:
- belirtilerinizin bir idrar kesesi enfeksiyonundan mı yoksa başka bir tıbbi durumdan mı kaynaklandığından emin değilseniz
- belirtileriniz 3 gün içinde iyileşmemişse
- sık sık idrar kesesi enfeksiyonu geçiriyorsanız
- belirtileriniz ciddi ise, örneğin idrarınızda kan varsa
- hamileyseniz
- erkekseniz
- hizmet ettiğiniz bir çocuk idrar kesesi enfeksiyonu belirtileri gösteriyorsa
Özet
İdrar kesesi enfeksiyonları çok yaygındır ve yaş veya cinsiyet fark etmeksizin herkesi etkileyebilir.
Belirtileri genellikle ağrılı ve sık idrara çıkmadır. Ancak, çocuklar, yaşlı yetişkinler ve demansı olan bireyler belirsiz belirtiler yaşayabilirler.
Bazı durumlarda, idrar kesesi enfeksiyonları kendiliğinden iyileşebilir. Ancak, diğer durumlarda, idrar kesesi enfeksiyonları böbrek enfeksiyonuna dönüşebilir ve bu daha ciddi olabilir. Bu nedenle, ilk kez bir idrar kesesi enfeksiyonu yaşadığınızı düşünen herkesin tıbbi tavsiye alması önemlidir.