- Araştırmacılar, işitme cihazlarının erken ölüm riskini azaltmaya yardımcı olduğunu bildiriyor.
- Bir sebep olarak işitme cihazlarının demansın ilerlemesini önlemeye veya yavaşlatmaya yardımcı olduğunu belirtiyorlar.
- İşitme cihazlarına ilişkin sosyal damgalar ve onları kaybetme korkusu, insanların bu cihazları kullanma konusunda isteksiz olmasının bazı nedenlerindendir.
İşitme cihazlarının, The Lancet Healthy Longevity dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre, ölüm riskini azalttığı bildirilmektedir.
Araştırmacılar, 20 yaş ve üzerindeki yaklaşık 10,000 yetişkinin işitme testi değerlendirmelerini tamamladığı ve işitme cihazı kullanımlarına ilişkin anketleri doldurduğu Ulusal Sağlık ve Beslenme İnceleme Araştırması verilerini kullandılar.
Bilim insanları, 1,863 katılımcıyı 10 yıl boyunca takip ederek ölüm durumlarını belirlediler.
Araştırmacılar şunları belirtti:
- 237 çalışmacı düzenli işitme cihazı kullanıcısıydı. Düzenli kullanım, işitme cihazlarını haftada en az bir kez, haftada beş saat veya zamanın yarısı boyunca kullanmayı içeriyordu.
- 1,483 kişi hiç kullanmayanlar olarak sınıflandırıldı. Bu grup, işitme cihazlarını ayda bir kez bile takmadıklarını bildirenleri içeriyordu.
Araştırmacılar, düzenli işitme cihazı kullanıcıları ile hiç kullanmayanlar arasında ölüm riskinde neredeyse %25’lik bir fark olduğunu söylediler.
Bu sonuç, işitme kaybının derecesi, yaş, etnik köken, gelir, eğitim ve diğer demografik faktörlere bakılmaksızın geçerli kaldı.
Araştırmacılar, işitme cihazını ara sıra kullananlar ile hiç kullanmamış olanlar arasında bir fark olmadığını belirtmiş, ara sıra kullanımın yaşam süresini uzatma avantajı sağlamadığını göstermiştir.
Bilim insanları, ölüm risindeki bu farkın nedenini incelemediler, ancak çalışmanın baş yazarı Dr. Janet Choi, Güney Kaliforniya Üniversitesi Caruso Kulak Burun Boğaz Cerrahisi Departmanında nöroloji ve kulak burun boğaz uzmanı olarak, işitme kaybının nedenleri arasında depresyon ve yalnızlık gibi faktörlerin katkıda bulunabileceğini öne sürdü.
Ancak bir uzman bu çalışmanın sonuçlarına aşırı yüklenme konusunda temkinli yaklaşım sergiledi.
“Bu çalışmayı okuyan insanların işitme kaybı yüzünden daha erken öleceklerinden endişelenmelerinden korkuyorum” diyen Dr. Darius Kohan, New York’taki Northwell Lenox Hill Hastanesi’nde kulak burun boğaz ve nöroloji şefi olarak, “Bu doğru değil. İnsanlar işitme kaybından ölmezler, depresyon veya yalnızlık gibi etkenlerden dolayı ölebilirler.” dedi.
“İşitme kaybı yaşayan ünlülerin, deneyimlerini işitme cihazlarıyla açıkça konuşabilmesinin harika olacağını düşünüyorum.” diyen Kohan, “Bu, insanların işitme cihazı kullanmaya teşvik edebilir ve bu cihazlarla ilişkilendirilen damgayı azaltabilir.” şeklinde ekledi.
İşitme cihazlarının demansı geciktirme biçimi
Bugün yayınlanan başka bir çalışmada, Güney Danimarka’daki İşitme Muayeneleri veritabanında yer alan veriler kullanılarak, işitme cihazlarının demansın, özellikle Alzheimer hastalığının ilerlemesini önleyebileceği veya geciktirebileceği bulunmuştur.
Bu çalışma, 50 yaş ve üstü kişileri içermekteydi. Ancak araştırmacılar, başlangıçta demansı olanları, eksik adres bilgisi olanları ve son beş yıldır Danimarka’da yaşamayanları hariç tuttu.
Veritabanı şunları içeriyordu:
- ortalama yaşı 60 olan 573,088 kişi
- 23,023 demans hastası
Bilim insanları, veritabanındaki tıbbi kayıtları kullanarak kaç kişinin işitme kaybı yaşadığını ve kaç kişinin işitme cihazı talep ettiğini belirlediler. İşitme cihazı kullanımını ölçmek için pil taleplerini bir gösterge olarak kullandılar.
Araştırma sonrası, işitme kaybı yaşayan kişilerin, özellikle işitme cihazı kullanmayanlarda, demans riski %7 daha fazla bulundu.
Araştırmacılar, bu risk tahminlerinin diğer çalışmalara göre oldukça düşük olduğunu belirterek daha kaliteli uzun dönemli araştırmalara ihtiyaç duyulduğunu vurguladılar.
Ağustos 2023’te yayınlanan bir çalışma da işitme kaybı olan insanların demans riskini vurguladı ve “İşitme kaybının tedavisi, savunmasız popülasyonlarda demans riskini azaltmak için güvenli bir yol olabilir.” dedi.
Bu çalışmada, araştırmacılar işitme cihazı kullanan kişilerin iletişim becerilerinin önemli ölçüde daha iyi olduğunu buldular. Bunun öngörülebilir olduğunu ancak işitme cihazı alan katılımcıların, eğitim alan ancak işitme cihazı verilmeyen ikinci gruba kıyasla bilişsel gerileme oranında %50’ye yakın bir azalma yaşadıklarını da belirttiler.
İşitme kontrollerinin önemi
Uzmanlar, yaşlı bireylerin işitmelerinin düzenli olarak kontrol edilmesini önermektedir.
“Deneyimlerime dayanarak, demans belirtileri olan yaşlı hastaları işitme kaybı açısından taramalıyız.” diyen Dr. Shae Datta, New York’taki NYU Langone Kaza Merkezi’nin eş direktörü ve NYU Langone Hastanesi – Long Island’da bilişsel nöroloji direktörü olarak, “İşitme cihazları, anlamada engelleri kaldırabilir.” şeklinde konuştu.
Son demans çalışmasındaki bilim insanları, sonuçların işitme cihazlarının demansın başlamasını ve ilerlemesini önlemeye veya geciktirmeye yardımcı olabileceğini öne sürdüğünü belirttiler.
“Bu harika bir çalışma,” diyen Kohan, “Katılımcı havuzu neredeyse tüm bir ülkeyi kapsıyor, bu da çalışmayı değerli kılıyor.” dedi.
“İşitme kaybı genellikle bir kişinin 60’lı yaşlarında başlar ve yavaşça gelişir, bu yüzden kişi bunu fark etmez.” diye ekledi. “O yaşta işitme kaybı için tarama yapılmasının insanlara faydası olacağını düşünüyorum. Bunu evde bir uygulama kullanarak yapmak mümkün. Sonuçlar doktorun vereceği sonuçlar kadar güvenilir olmayabilir, ama yine de işitme kaybı hakkında bilgi verir.”
Dr. Michael Yong, bu çalışmaya dahil olmayan bir kulak burun boğaz uzmanı ve nöroloji uzmanı olarak da aynı görüşte.
Uygulamaların harika bir araç olduğunu, ancak bunların tarama amacıyla ve “Doktora görünmem gerekir mi?” sorusunun yanıtını almak için kullanılmasını önerdi.
İşitme cihazlarındaki damga
Araştırmacılar, işitme cihazlarından faydalanabilecek kişilerin yalnızca %10’unun bu cihazları kullandığını kaydettiler.
“İşitme cihazları etrafında birçok damga var.” diyen Datta, “İnsanları işitme cihazı takmaya ikna etmek için danışmanlık gerekebilir.” açıklamasında bulundu.
“İşitme cihazları, insanların dünyayla daha tam etkileşimde bulunmalarını sağlar.” diyen Kohan, “Birçok insan, işitme cihazı takmanın onları yaşlı gösterdiğinden endişeli, ancak bence işitmemek insanları yaşlı gösterir. Konuşma parçalarını kaçırma eğiliminde olabilirler ve bir soru sorulduğunda cevap bile vermeyebilirler. Daha fazla hata yapabilirler veya iş yerinde bir görevi tamamlamak için talimatları kaçırabilirler. İşitmemek, işitme cihazından daha belirgindir.” dedi.
“Maliyet de bir engel olabilir. Bu engel, işitme cihazlarının tezgah üstü olarak satın alabilme imkanı ile azalmıştır.” diye ekledi Kohan. “Bu işitme cihazları oldukça iyi, ancak hala programlanmaları gerekiyor. Kesinlikle, bu işitme cihazları hiçbir şeyden daha iyidir. Bazı doktorlar işitme cihazlarını programlama hizmeti sunmaktadır. Dükkanlardan 300 dolara işitme cihazı satın alabilir ve onları programlamak için birkaç yüz lira ödeyerek çok daha uygun fiyatlı işitme cihazlarına sahip olabilirsiniz.”
Yong, işinde insanların işitme cihazı takmalarına karşı birkaç itirazının olduğunu belirtiyor. Bu itirazlar şunları içeriyor:
- Sosyal damga
- Bakımın zorluğu
- İşitme cihazlarını kaybetme korkusu
- Cihazları kulağa takacak manuel becerinin eksikliği
“Hastaları eğitmek önemlidir.” diyen Yong, “İşitme cihazı kullanmak bir öğrenme eğrisi gerektirir. Tıbbi profesyoneller, en büyük itirazları öğrenmek için tartışmayı başlatmalı ve oradan başlamalıdır. Bugün pek çok farklı seçenek mevcut. Tıbbi profesyonellerin, hasta ile birlikte çalışarak en iyi işitme cihazı türünü bulmaları gerekir. İnsanlar genellikle faydasını gördüklerinde işitme cihazını kullanmaya devam ederler.” şeklinde konuştu.
