Çin’deki birden fazla kuruma bağlı biyologlardan oluşan bir ekip, ABD’deki bir meslektaşıyla birlikte yaptığı araştırmada, sinomolgus maymunlarına verilen diyabet ilacı metforminin, beyin dahil olmak üzere birçok organındaki yaşlanmayı azaltabileceğini bulmuştur.

Cell dergisinde yayımlanan makalelerinde, grup, birkaç sinomolgus maymunuyla gerçekleştirdikleri metforminin vücut üzerindeki etkisini inceledikleri yaklaşık dört yıllık çalışmayı açıklamaktadır.
Daha önceki araştırmalar ve kanıtlar, tip 2 diyabet hastalarını tedavi etmek için tarihsel olarak verilen metformin ilacının, bir dereceye kadar yaşlanma karşıtı bir bileşen içerdiğini önermiştir. Bu ilacı kemirgenlere, sineklere ve solucanlara vermeye yönelik yapılan çalışmalar, gençleşmenin ipuçlarını bulmuş ve bu ilacı uzun süre kullanan kişiler de ilacı aldıkları sürece daha genç hissettiklerini bildirmiştir. Bu yeni çalışmada, araştırma ekibi, ilacın memelilerin biyolojik yaş üzerindeki etkisini daha iyi anlamak için özel olarak tasarlanmış 40 aylık bir çalışma gerçekleştirmiştir.
Ekip, 12 yaşlı erkek sinomolgus makak ve 18 diğer sinomolgus maymununa 40 ay boyunca günlük olarak ilacı vermiştir. Çalışmanın başında ve belirli aralıklarla, araştırmacılar birçok organdan doku örnekleri toplamış, maymunların beyinlerinin görüntülerini almış ve hücresel düzeyde biyolojik yaşlarındaki herhangi bir değişikliği izlemek için fiziksel ve zihinsel testler yapmıştır.
Araştırma ekibi, maymunların böbrekleri, akciğerleri ve cilt dahil birçok organında biyolojik yaşlanmada yavaşlama kanıtları bulmuştur. Ayrıca, en çok fayda gören organın beyin olduğunu tespit etmişlerdir.
Tüm maymunlar, yaşa bağlı gerilemede bir yavaşlama göstermiştir. Bazı maymunların sinirsel aktiviteleri, altı yaş daha genç bir tür maymunla benzerlik göstermiştir. İlacın yaşa bağlı beyin gerilemesini yavaşlatma potansiyelini daha yakından incelediklerinde, araştırmacılar, önceki araştırmaların hücre hasarına karşı koruyucu olduğu gösterilen NRF2 adlı bir protein üreten hücreleri aktive ettiğini bulmuşlardır.
Araştırma ekibi, çalışmalarının tek cinsiyet odaklı olması, süresi ve katılan maymun sayısı bakımından sınırlı olduğunu kabul etmekte ve bu nedenle, insan testlerini de içeren çok daha büyük ve uzun bir çalışmanın yapılmasını önermektedir.
Bilgi Kaynağı:
[Yuanhan Yang ve arkadaşları. Metformin erkek maymunlarda yaşlanma saatini yavaşlatıyor, Cell (2024)]. DOI: 10.1016/j.cell.2024.08.021