Şeritler: Belirtiler, nedenler ve tedavi

Genel Bakış

Şerit solucanı enfeksiyonu, şerit solucanı yumurtaları veya larvaları ile kontamine olmuş gıda veya suyun tüketilmesiyle meydana gelir. Belirli şerit solucanı yumurtalarını yutarsanız, bunlar bağırsaklarınızdan dışarı göç edebilir ve vücut dokularında ve organlarında larva kistleri oluşturabilir (invaziv enfeksiyon). Şerit solucanı larvalarını yutmanız durumunda, bunlar bağırsaklarınızda yetişkin şerit solucanlarına dönüşecektir (bağırsak enfeksiyonu).

Şeritler: Belirtiler, nedenler ve tedavi
Bir kişinin bağırsaklarındaki şerit solucanı görüntüsü. Şerit solucanları parazitik düz solucanlar bir türüdür.

Yetişkin bir şerit solucanı, bir baş, bir boyun ve proglottid adı verilen segmentlerden oluşan bir zincire sahiptir. Bağırsak şerit solucanı enfeksiyonu geçirdiğinizde, şerit solucanın başı bağırsak duvarına yapışır ve proglottid’ler büyüyüp yumurta üretir. Yetişkin şerit solucanları, bir konakçıda 30 yıla kadar yaşayabilir.

Bağırsak şerit solucanı enfeksiyonları genellikle hafif olup, yalnızca bir veya iki yetişkin şerit solucanı içerir. Ancak invaziv larva enfeksiyonları ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Şerit Solucanı Enfeksiyonunun Belirtileri

Bağırsak şerit solucanı enfeksiyonu yaşayan birçok kişi belirti göstermez. Eğer enfeksiyondan kaynaklanan sorunlar yaşıyorsanız, belirtileriniz sahip olduğunuz şerit solucanı türüne ve yerleştiği bölgeye bağlı olacaktır. İnvaziv şerit solucanı enfeksiyonu belirtileri, larvaların göç ettiği yere göre değişiklik gösterir.

Bağırsak Enfeksiyonu

Bağırsak enfeksiyonu belirtileri arasında şunlar yer alır:

  • Nausea (bulantı)
  • Güçsüzlük
  • İştah kaybı
  • Karın ağrısı
  • Diyare (ishal)
  • Baş dönmesi
  • Tuz isteği
  • Ağırlık kaybı ve besinlerden yetersiz besin emilimi

İnvaziv Enfeksiyon

Eğer şerit solucanı larvaları bağırsaklarınızdan göç ederek diğer dokularda kist oluşturmuşsa, zamanla organ ve doku hasarına yol açabilir. Bu durumda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Ağrılar
  • Kistik kitleler veya yumrular
  • Larvalara karşı alerjik reaksiyonlar
  • Sara krizleri dahil olmak üzere nörolojik belirtiler

Ne zaman doktora görünmelisiniz?

Şerit solucanı enfeksiyonuna dair herhangi bir belirti tespit ettiğinizde, tıbbi yardım alın.

Nedenler

Şerit solucanı enfeksiyonu, şerit solucanı yumurtaları veya larvalarının yutulmasıyla başlar.

  • Şerit solucanı yumurtalarının yutulması. Eğer şerit solucanı olan bir kişi veya hayvanın dışkısıyla kontamine olmuş gıda veya su tüketirseniz, mikroskobik şerit solucanı yumurtalarını yutmuş olursunuz. Örneğin, şerit solucanı enfeksiyonu geçiren bir domuz, dışkısında şerit solucanı yumurtalarını geçirir ve bu durum toprağa karışır.

Bu toprak bir gıda veya su kaynağı ile temas ederse, gıda veya su şerit solucanı yumurtaları ile kontamine olur. Bu gıdayı yediğinizde veya bu suyu içtiğinizde enfekte olursunuz.

Bağırsaklarınıza girdikten sonra yumurtalar larvalara dönüşür. Bu aşamada, larvalar hareketli hale gelir. Eğer bağırsaklarınızdan dışarı göç ederlerse, akciğerleriniz, merkezi sinir sisteminiz veya karaciğer gibi diğer dokularla kist oluşturabilirler.

  • Et veya kas dokusundaki larva kistlerinin yutulması. Eğer bir hayvan şerit solucanı enfeksiyonu geçiriyorsa, bu hayvanın kas dokusunda şerit solucanı larvaları bulunur. Eğer o hayvandan çiğ veya az pişirilmiş et yerseniz, larvaları yutarsınız. Daha sonra bu larvalar bağırsaklarınızda yetişkin şerit solucanlarına dönüşecektir.

Yetişkin şerit solucanları 25 metreye kadar ölçebilir ve bir konakçıda 30 yıla kadar yaşayabilir. Bazı şerit solucanları, bağırsak duvarlarına yapışarak tahrişe veya hafif inflamasyona neden olurken, diğerleri dışkınıza geçerek vücudunuzdan çıkabilir.

Risk Faktörleri

Bu faktörler, şerit solucanı enfeksiyonu riski artırabilir:

  • Kötü hijyen. Az sıklıkta yıkanma ve banyo yapma, kontamine olmuş maddelerin ağzınıza yanlışlıkla geçme riskini artırır.
  • Hayvancılıkla temasta olmak. Enfeksiyon, insan dışkısı ve hayvan dışkısının uygun bir şekilde bertaraf edilmediği bölgelerde meydana gelebilir.
  • Gelişmekte olan ülkelere seyahat. Enfeksiyonlar, kötü sanitasyon uygulamalarının olduğu bölgelerde daha sık meydana gelir.
  • Çiğ veya az pişirilmiş et yeme. Yetersiz pişirme, kontamine olmuş domuz veya sığır eti içindeki şerit solucanı yumurtalarını ve larvalarını öldürmeyebilir.
  • Endemik bölgelerde yaşama. Dünyanın belirli bölgelerinde, şerit solucanı yumurtalarına maruz kalma olasılığı daha yüksektir. Örneğin, Latin Amerika, Çin, Sahra Altı Afrika veya Güneydoğu Asya’daki serbest dolaşan domuzların daha yaygın olduğu bölgelerde, domuz şerit solucanı (Taenia solium) yumurtaları ile karşılaşma riskiniz daha fazladır.

Şerit Solucanı Enfeksiyonunun Komplikasyonları

Bağırsak şerit solucanı enfeksiyonları genellikle komplikasyona yol açmaz. Eğer komplikasyonlar oluşursa, bunlar şunları içerebilir:

  • Sindirim tıkanıklığı. Eğer şerit solucanları yeterince büyürse, apendiksinizi tıkayarak enfeksiyona (apandisit) yol açabilir; karaciğer ve safra kesenizden bağırsaklarınıza safra taşıyan safra yollarınızı ya da pankreasınızdan bağırsaklarınıza sindirim sıvısı taşıyan pankreas kanalınızı tıkayabilir.
  • Beyin ve merkezi sinir sistemi hasarı. Bu özellikle tehlikeli komplikasyon, nörosistikerkosis olarak adlandırılır. Bu, invaziv domuz şerit solucanı enfeksiyonunun bir komplikasyonu olup baş ağrıları, görme kaybı, nöbetler, menenjit, hidrocephalus veya demansa yol açabilir. Şiddetli enfeksiyon vakalarında ölüm gerçekleşebilir.
  • Organ fonksiyonu bozukluğu. Larvalar karaciğere, akciğerlere veya diğer organlara göç ederse, kist haline gelirler. Zamanla bu kistler büyür ve bazen organın işlevsel parçalarını sıkıştıracak kadar büyük hale gelir veya kan akışını azaltabilir. Şerit solucanı kistleri bazen patlayarak daha fazla larva salabilir ve bu larvalar diğer organlara geçerek ek kistler oluşturabilir.

Patojen bir kist veya sızıntı yapan bir kist, kaşıntı, kurdeşen, şişme ve nefes alımında zorluk gibi alerjik benzeri bir reaksiyona neden olabilir. Şiddetli vakalarda cerrahi veya organ nakli gerekebilir.

Şerit Solucanı Enfeksiyonunun Önlenmesi

Şerit solucanı enfeksiyonunu önlemek için:

  • Yemekten veya gıda ile temas etmeden önce ve tuvalet kullandıktan sonra ellerinizi sabun ve su ile yıkayın.
  • Şerit solucanı görünümünün daha yaygın olduğu yerlerde seyahat ederken, yemeden önce tüm meyve ve sebzeleri güvenli su ile yıkayın ve pişirin. Su güvensiz görünüyorsa, en az bir dakika kaynatın ve sonra kullanmadan önce soğumasını bekleyin.
  • Hayvan ve insan dışkısını uygun şekilde bertaraf ederek şerit solucanı yumurtalarına maruziyeti ortadan kaldırın.
  • Şerit solucanı yumurtalarını veya larvalarını öldürmek için eti en az 63 derece C (145 derece F) sıcaklıkta iyice pişirin.
  • Etleri en az 7 ila 10 gün, balıkları ise en az 24 saat -31 derece C (-35 derece F) sıcaklığındaki bir dondurucuda dondurun.
  • Çiğ veya az pişirilmiş domuz, sığır ve balık yemekten kaçının.
  • Şerit solucanı olan köpekleri zamanında tedavi edin.

Şerit Solucanı Enfeksiyonunun Teşhisi

Şerit solucanı enfeksiyonunu teşhis etmek için doktorunuz aşağıdaki testlerden birine başvurabilir:

  • Dışkı örneği analizi. Bağırsak şerit solucanı enfeksiyonu için doktorunuz dışkınızı kontrol edebilir veya test için örnekleri bir laboratuvara gönderebilir. Laboratuvarlar, dışkınızda yumurta veya şerit solucanı segmentlerini kontrol etmek için mikroskobik tanıma teknikleri kullanır.
    Yumurta ve segmentler düzensiz olarak geçeceği için, laboratuvarın paraziti tespit etmek için belirli bir süre içinde iki veya üç örnek toplaması gerekebilir. Yumurta bazen anüs civarında bulunur, bu nedenle doktorunuz yumurtaları mikroskobik tanıma için toplamak amacıyla anüsün üzerine bastırılmış bir şeffaf yapışkan bant kullanabilir.
  • Kan testi. Doku-invazif enfeksiyonlar için doktorunuz, vücudunuzun şerit solucanı enfeksiyonuyla savaşmak için ürettiği antikorları tespit etmek üzere kanınızı da test edebilir. Bu antikorların varlığı şerit solucanı enfeksiyonunu gösterir.
  • Görüntüleme testleri. Kistlerin CT veya MR taramaları, röntgenler veya ultrasonlar gibi görüntüleme testleri, invazif şerit solucanı enfeksiyonu önerilebilir.

Şerit Solucanı Enfeksiyonunun Tedavisi

Şerit solucanı enfeksiyonu olan bazı insanların tedaviye ihtiyacı yoktur, çünkü şerit solucanı kendiliğinden vücuttan çıkar. Diğerleri ise belirti göstermedikleri için enfeksiyonlarını fark etmeyebilirler. Ancak, eğer bağırsak şerit solucanı enfeksiyonu tanısı aldıysanız, bunu yok etmek için ilaç reçete edilecektir.

Bağırsak Şerit Solucanı Enfeksiyonları için Tedaviler

Şerit solucanı enfeksiyonunun en yaygın tedavisi, yetişkin şerit solucanlarına toksik olan ağızdan alınan ilaçlardır ve bunlar şunlardır:

  • Praziquantel (Biltricide)
  • Albendazole (Albenza)
  • Nitazoxanide (Alinia)

Hangi ilacın reçete edileceği, dahil olan şerit solucanı türüne ve enfeksiyonun yerine bağlıdır. Bu ilaçlar, yetişkin şerit solucanlarını hedef alır, yumurtaları değil, bu nedenle kendinizi yeniden enfekte olmaktan kaçınmak önemlidir. Tuvaleti kullandıktan sonra ve yemek before hand before washing your hands.

Şerit solucanı enfeksiyonunuzun geçtiğinden emin olmak için, doktorunuz muhtemelen ilaç alımınızı tamamladıktan sonra belirli aralıklarla dışkı örneklerinizi kontrol ettirecektir. Başarılı tedavi – dışkınızda şerit solucanı yumurtası, larva veya proglottid bulunmaması – enfeksiyonunuza neden olan şerit solucanı türü için uygun tedavi almanız durumunda en yüksek ihtimalle gerçekleşir.

İnvaziv Şerit Solucanı Enfeksiyonları için Tedaviler

İnvaziv şerit solucanı enfeksiyonunun tedavisi, enfeksiyonun yeri ve etkilerine bağlıdır.

  • Antelmintik ilaçlar. Albendazole (Albenza) bazı şerit solucanı kistlerini küçültebilir. Doktorunuz bu kistleri, ilacın etkili olduğundan emin olmak için periyodik olarak görüntüleme çalışmaları kullanarak izleyebilir.
  • Anti-enflamatuar tedavi. Ölen şerit solucanı kistleri dokularda veya organlarda şişlik veya iltihaplanma yapabilir, bu nedenle doktorunuz iltihabı azaltmak için prednizolon veya deksametazon gibi reçeteli kortikosteroid ilaç önerilebilir.
  • Anti-epileptik tedavi. Eğer hastalık nöbetlere neden oluyorsa, anti-epileptik ilaçlar bu nöbetleri durdurabilir.
  • Şant yerleştirme. Bir tür invaziv enfeksiyon, beyinde fazla sıvıya neden olabilir. Doktorunuz bu sıvıyı boşaltmak için kafanıza kalıcı bir tüp (şant) yerleştirilmesini önerebilir.
  • Cerrahi. Kistlerin cerrahi olarak çıkarılıp çıkarılamayacağı, bulundukları yer ve belirti olup olmadığına bağlıdır. Karaciğerde, akciğerde ve gözlerde oluşan kistler genellikle çıkarılmaktadır, çünkü organ fonksiyonunu tehdit edebilirler.

Doktorunuz cerrahinin bir alternatifi olarak bir drenaj tüpü önerebilir. Bu tüp, o bölgeyi antiparazitik solüsyonlarla agresif bir şekilde yıkamak (sulama) için kullanılabilir.

spot_imgspot_img

İlgili makaleler

spot_img

En son makaleler