Gözden Geçirme
Kronik pelvik ağrı, göbek deliğinin altındaki ve kalçaların arasındaki alanda, altı ay veya daha uzun süren ağrıdır.
Kronik pelvik ağrının birçok nedeni olabilir. Bu, başka bir hastalığın belirtisi olabilir veya kendi başına bir durum olabilir.
Eğer kronik pelvik ağrınızın başka bir tıbbi sorun nedeniyle ortaya çıktığı görünüyorsa, o sorunun tedavi edilmesi ağrınızın ortadan kalkması için yeterli olabilir.
Ancak birçok durumda, kronik pelvik ağrı için tek bir neden belirlemek mümkün değildir. Bu durumda, tedavinin amacı ağrınızı ve diğer belirtileri azaltmak ve yaşam kalitenizi artırmaktır.
Belirtiler
Ağrınızı tanımlamanız istendiğinde, tek bir noktaya işaret etmek yerine tüm pelvik alanınızı elinizle geçirebilirsiniz. Kronik pelvik ağrınızı aşağıdaki şekillerde tanımlayabilirsiniz:
- Şiddetli ve sürekli ağrı
- Arada gelen ağrı (intermittent)
- Sönük sızlama
- Keskin ağrılar veya kramp
- Pelvis içinde derinlikte baskı veya ağırlık hissi
Ayrıca şunları hissedebilirsiniz:
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Tuvalet yaparken veya idrar yaparken ağrı
- Uzun süre oturduğunuzda ağrı
Rahatsızlığınız uzun süre ayakta kaldıktan sonra artabilir ve yatarken hafifleyecektir. Ağrınız hafif ve rahatsız edici olabilir, veya o kadar şiddetli olabilir ki çalışamaz, uyuyamaz ve egzersiz yapamazsınız.
Ne zaman doktora gitmelisiniz
Kronik ağrı sorunlarında, doktora başvurmanız gerektiğini bilmek zor olabilir. Genel olarak, pelvik ağrınız günlük hayatınızı aksatıyorsa veya belirtileriniz kötüleşiyorsa doktorunuza randevu alın.
Kronik Pelvik Ağrının Nedenleri
Kronik pelvik ağrı karmaşık bir durumu temsil eder ve birçok nedeni olabilir. Bazen tek bir bozukluk neden olarak tanımlanabilir.
Ancak diğer durumlarda ağrı birkaç tıbbi durumun sonucu olabilir. Örneğin, bir kadın hem endometrioz hem de interstisyel sistitten muzdarip olabilir, bu durum her ikisi de kronik pelvik ağrıya katkıda bulunur.
Kronik pelvik ağrının bazı nedenleri şunlardır:
- Endometriozis. Bu, rahim (uterus) iç tabakasından gelen dokunun rahmin dışına büyüdüğü bir durumdur. Bu doku birikintileri, adet döngünüzdeki gibi hormon seviyeleriniz yükselip alçalırken kalınlaşır, bozulur ve her ay kanama yapar. Dışarıda gerçekleştiği için, kan ve doku vücudunuzdan vajina yolu ile dışarı çıkamaz. Bunun yerine, karın içinde kalır ve ağrılı kistlere ve skar dokusu (yapışıklıklar) oluşumuna yol açabilir.
- Kas-iskelet problemleri. Kemiklerinizi, eklemlerinizi ve bağ dokularınızı etkileyen durumlar (kas-iskelet sistemi) – fibromyalji, pelvik taban kas gerginliği, pubik eklem iltihabı (pubik simfiz) veya fıtık – tekrar eden pelvik ağrıya neden olabilir.
- Kronik pelvik iltihabi hastalık. Uzun süreli bir enfeksiyon, genellikle cinsel yolla bulaşan, pelvik organlarınızı etkileyen skarlara yol açıyorsa bu hastalık ortaya çıkabilir.
- Over kalıntısı. Rahim, yumurtalık ve fallop borularının cerrahi olarak çıkarılmasından sonra, yanlışlıkla içeride küçük bir yumurtalık parçası kalmış olabilir ve daha sonra ağrılı kistler gelişebilir.
- Myomlar. Bu kanserli olmayan rahim tümörleri alt karın bölgesinde baskı veya ağırlık hissine yol açabilir. Bu tümörler nadiren keskin ağrıya neden olur; kan akışından yoksun kalıp ölme (dejenerasyon) sürecine girmedikçe.
- İrritabl Bağırsak Sendromu. İrritabl bağırsak sendromu ile ilişkili belirtiler – şişkinlik, kabızlık veya ishal – pelvik ağrı ve baskı kaynağı olabilir.
- Ağrılı mesane sendromu (interstisyel sistit). Bu durum, mesanenizde tekrar eden ağrıyla ilişkilidir ve sık idrara çıkma ihtiyacıyla birlikte bulunur. Mesaneniz dolarken pelvik ağrı hissedebilir, mesanenizi boşalttıktan sonra bu ağrı geçici olarak azalabilir.
- Pelvik kongestion sendromu. Bazı doktorlar, rahminiz ve yumurtalıklarınız etrafındaki genişlemiş, varisli damarın pelvik ağrıya neden olabileceğini düşünüyor. Ancak diğer doktorlar, pelvik kongestion sendromunun bir pelvik ağrı nedeni olduğundan daha az emin çünkü pelvisteki genişlemiş damarlara sahip birçok kadın herhangi bir ağrı yaşamaz.
- Psikolojik faktörler. Depresyon, kronik stres veya cinsel ya da fiziksel istismar öyküsü, kronik pelvik ağrı riskinizi artırabilir. Duygusal sıkıntı ağrıyı artırır, kronik ağrı ile yaşamak da duygusal sıkıntıya katkıda bulunur. Bu iki faktör sıklıkla kısır bir döngü haline gelir.
Kronik Pelvik Ağrının Tanısı
Kronik pelvik ağrınızın nedenini bulmak, birçok farklı bozukluğun pelvik ağrıya neden olabileceği için genellikle süreç içinde beceri gerektiren bir durumdur.
Ağrınızla ilgili ayrıntılı bir görüşme yanı sıra, kişisel sağlık geçmişiniz ve aile hikayeniz hakkında bilgiler toplanabilir, doktorunuz sizden ağrınızı ve diğer belirtilerinizi kaydetmenizi isteyebilir.
Doktorunuzun önerebileceği test veya muayeneler şunları içerebilir:
- Pelvik muayene. Bu muayene, enfeksiyon, anormal büyümeler veya gergin pelvik taban kaslarının belirtilerini açığa çıkarabilir. Doktorunuz hassasiyet noktalarını kontrol eder. Bu muayene sırasında rahatsızlık hissederseniz, bunun ağrınızla benzer olduğunu özellikle belirtin.
- Laboratuvar testleri. Pelvik muayene sırasında, doktorunuz enfeksiyonları kontrol etmek için laboratuvar testleri isteyebilir, örneğin klamidya veya bel soğukluğu gibi. Ayrıca, kan hücre sayımınızı kontrol etmek için kan testleri ve idrar yolu enfeksiyonunu kontrol etmek için idrar tahlili isteyebilir.
- Ultrason. Bu test, vücudunuzdaki yapıları yüksek frekanslı ses dalgaları kullanarak ayrıntılı görüntüler elde etmek için kullanılır. Kistler veya yumurtalık, rahim veya fallop borularında kütleler bulmak için özellikle yararlıdır.
- Diğer görüntüleme testleri. Doktorunuz, anormal yapıları veya büyümeleri tespit etmek için karın röntgeni, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) isteyebilir.
- Laparaskopi. Bu cerrahi prosedür sırasında, doktorunuz karnınızda küçük bir kesik yapar ve bir küçük kameraya bağlı ince bir tüp (laparoskop) yerleştirir. Laparoskop sayesinde doktorunuz pelvik organlarınıza bakar ve anormal dokular veya enfeksiyon belirtilerini kontrol eder. Bu prosedür, endometrioz ve kronik pelvik iltihabi hastalık tespitinde özellikle faydalıdır.
Kronik pelvik ağrının temel nedenini bulmak uzun bir süreç olabilir ve bazı durumlarda net bir açıklama asla bulunamayabilir.
Ancak sabır ve açık bir iletişim ile siz ve doktorunuz ağrınızla birlikte tam bir yaşam sürmenize yardımcı olacak bir tedavi planı geliştirebilirsiniz.
Kronik Pelvik Ağrının Tedavisi
Tedavinin amacı belirtileri azaltmak ve yaşam kalitesini iyileştirmektir.
Eğer doktorunuz spesifik bir neden tespit edebilirse, tedavi o nedene odaklanacaktır. Ancak, eğer bir neden belirlenemiyorsa, tedavi ağrınızı ve diğer belirtilerinizi yönetmeye odaklanacaktır. Birçok kadın için en uygun yaklaşım, çeşitli tedavi yöntemlerinin bir kombinasyonunu içermektedir.
İlaçlar
Nedenine bağlı olarak, doktorunuz durumunuzu tedavi etmek için birçok ilaç önerebilir, bunlar arasında:
- Ağrı kesiciler. Aspirin, ibuprofen (Advil, Motrin IB, diğer markalar) veya asetaminofen (Tylenol, diğer markalar) gibi reçetesiz ağrı tedavileri, pelvik ağrınızı kısmen hafifletebilir. Bazen bir reçeteli ağrı kesici gerekli olabilir. Ancak, ağrı ilaçları tek başına kronik ağrı sorununu nadiren çözer.
- Hormon tedavileri. Bazı kadınlar pelvik ağrıların menstrual döngülerinin belirli bir aşamasıyla ve ovulasyonu ve adet dönemini kontrol eden hormonal değişikliklerle örtüştüğünü bulurlar. Bu durumda doğum kontrol hapları veya diğer hormonal ilaçlar, pelvik ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Antibiyotikler. Eğer ağrınızın kaynağı bir enfeksiyonsa, doktorunuz antibiyotik yazabilir.
- Antidepresanlar. Bazı antidepresan türleri kronik ağrı için yardımcı olabilmektedir. Amitriptilin, nortriptilin (Pamelor) ve diğer haplar gibi trisiklik antidepresanlar, ağrı kesici ve antidepresan etkilerine sahip gibi görünmektedir. Bu ilaçlar, depresyonu olmayan kadınların bile kronik pelvik ağrısını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Diğer terapiler
Doktorunuz, kronik pelvik ağrınız için partalar bir tedavi olarak belirli terapiler veya işlemler önerebilir. Bu terapiler şunları içerebilir:
- Fizik tedavi. Germe egzersizleri, masaj ve diğer gevşeme teknikleri kronik pelvik ağrınızı iyileştirebilir. Bir fizik terapist, bu terapilerde size yardımcı olabilir ve ağrı ile başa çıkma stratejileri geliştirmenize yardımcı olabilir. Bazen fizik terapistler, transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu adı verilen bir tıbbi alet kullanarak belirli ağrı noktalarını hedef alabilir. Bu teknik, yakın sinir yollarına elektrik impulsları gönderir. Fizik terapistler ayrıca, sıkı kas alanlarını belirlemenize yardımcı olan bir psikoloji tekniği olan geri bildirim (biofeedback) kullanabilir.
- Sinir stimülasyonu (omurilik stimülasyonu). Bu tedavi, sinir yollarını bloke eden bir cihazın implante edilmesiyle gerçekleştirilir, böylece ağrı sinyalleri beyine ulaşamaz. Bu tedavi yöntemi, pelvik ağrınızın nedenine bağlı olarak yardımcı olabilir.
- Tetik nokta enjeksiyonları. Eğer doktorunuz ağrı hissettiğiniz belirli noktaları bulursa, bu ağrılı noktalara (tetik noktalar) uyuşturucu ilaç enjekte edilmesinden yararlanabilirsiniz. İlaç, genellikle uzun etkili bir lokal anestezik, ağrıyı engelleyebilir ve rahatsızlığı azaltabilir.
- Pskikoterapi. Eğer ağrınızın depresyon, cinsel istismar, bir kişilik bozukluğu, zor bir evlilik veya bir aile krizi ile iç içe olduğunu düşünüyorsanız, bir psikolog veya psikiyatrist ile konuşmak faydalı olabilir. Bilişsel davranışçı terapi ve geri bildirim gibi çeşitli psikoterapi türleri bulunmaktadır. Ağrınızın temel nedenine bakılmaksızın, psikoterapi size ağrıyla başa çıkma stratejileri geliştirme konusunda yardımcı olabilir.
Cerrahi
Kronik pelvik ağrıya neden olan temel bir sorunu düzeltmek için doktorunuz bazı cerrahi prosedürler önerebilir, bunlar arasında:
- Laparoskopik cerrahi. Eğer endometrioz varsa, doktorlar laparoskopik cerrahi kullanarak yapışıklıkları veya endometrial dokuyu çıkarabilir. Laparoskopik cerrahinin sırasında, cerrah göbek çevresinde küçük bir kesik yaparak ince bir görüntüleme aracı (laparoskop) sokar ve endometrial dokuyu bir veya daha fazla küçük kesiden çıkarır.
- Histerektomi. Nadir karmaşık durumlarda, doktorlar rahminizin (histerektomi), fallop borularının (salpingektomi) veya yumurtalıkların (ooferektomi) çıkarılmasını önerebilir. Bu işlemin önemli sağlık sonuçları vardır. Doktorunuz öncesinde bu seçeneğin faydalarını ve risklerini ayrıntılı bir şekilde tartışacaktır.
Ağrı rehabilitasyon programları
Size en uygun olan tedavi yöntemini bulmak için çeşitli tedavi yaklaşımlarını denemeniz gerekebilir. Uygun olduğunda, bir ağrı rehabilitasyon programına katılmayı düşünebilirsiniz.
Evde Bakım
Kronik ağrı günlük yaşamınızı büyük ölçüde etkileyebilir. Ağrı içinde olduğunuzda, uyumakta, egzersiz yapmakta veya fiziksel görevleri yerine getirmekte zorluk çekebilirsiniz.
Kronik ağrı aynı zamanda anksiyete ve stresi artırabilir, bu da ağrınızı daha da kötüleştirebilir.
Gevşeme teknikleri, gerginliği azaltmaya, ağrıyı hafifletmeye, duyguları sakinleştirmeye ve uyku getirmeye yardımcı olabilir. Meditasyon ve derin nefes alma gibi birçok tekniği kendi başınıza öğrenebilirsiniz.
Alternatif Tedaviler
Akupunktur
Sınırlı kanıtlar, akupunkturun bazı pelvik ağrı nedenlerini tedavi etmede yararlı olabileceğini önermektedir.
Akupunktur tedavisi sırasında, bir uzman cildinize belirli noktalara küçük iğneler sokar. Ağrı hafifletme, vücudunuzun doğal ağrı kesicileri olan endorfinlerin salınmasından kaynaklanabilir, ancak bu akupunkturun nasıl çalıştığı hakkında birçok teori vardır. Akupunktur genel olarak güvenli bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmektedir.
Tamamlayıcı veya alternatif bir tedavi yöntemini denemeyi düşünüyorsanız doktorunuzla konuşun.
