Yüksek risk altındaki bireyler, düzenli yürüyüş yaparak bilişsel gerilemelerini 7 yıla kadar geciktirdi.
Alzheimer hastalığına sahip kişiler genellikle hafıza kaybı ve iletişim zorluğu gibi bilişsel sorunlar yaşar ve bu durum zamanla kötüleşir. Ancak düzenli fiziksel aktivite bu ilerlemeyi yavaşlatmaya yardımcı olabilir.
Alzheimer hastalığı riski taşıyan bireyler üzerinde yapılan gözlemsel bir çalışmada, günde 3,000 ila 5,000 adım atanların, hareketsiz bireylere kıyasla bilişsel gerilemelerinin üç yıl geciktiği bulunmuştur. Günde 5,000 ila 7,500 adım atanlar için bu gecikme daha uzun, yedi yıl olarak görünmektedir. Harvard Tıp Fakültesi’nden davranışsal nörolog Jasmeer Chhatwal ve ekibi, bu bulguları Nature Medicine dergisinde bildirdi.
Chhatwal, bu ilişkilendirmelerin klinik bir denemede test edilmesi gerektiğini, ancak ekibinin sonuçlarının önemli bir duruma işaret ettiğini söylüyor. Alzheimer hastalığı olan insanların yaşam kalitesi, genellikle hastalığın sonraki aşamalarında düşer. Eğer hastalık geciktirilebilirse, bu durum insanların yaşamları üzerinde çok büyük bir etki yapabilir diyor.
Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco’daki demans araştırmalarına katılan epidemiyolog Deborah Barnes ise araştırma ekibinde yer almadığını belirtip şunları söylüyor: Önceki çalışmalar fiziksel aktivite ile Alzheimer hastalığı ilerlemesinin gecikmesi arasında bağlantılar bildirmişti. Ancak bu yeni çalışma, yararların ortaya çıkmaya başladığı belirli adım sayısını tanımlıyor.
Chhatwal’ın ekibi, egzersiz ile Alzheimer hastalığına bağlı proteinlerin beyinde birikiminin azalması arasında bir bağlantı buldu. Barnes, bu mekanizmanın fiziksel aktivitenin hastalığın ilerlemesini nasıl yavaşlatabileceğini açıklamaya yardımcı olduğunu söylüyor.
Alzheimer, en yaygın demans türüdür. Amerika Birleşik Devletleri’nde demans 6 milyondan fazla kişiyi etkilemektedir ve hasta sayısı artmaktadır. Yaşlanan nüfusla birlikte, bilim insanları 2060 yılına kadar ABD’de her yıl yaklaşık 1 milyon yetişkinin demansa yakalanacağını, toplam vaka sayısının neredeyse 14 milyona ulaşacağını öngörmektedir. Şu anda bir tedavi bulunmamaktadır. “Ama insanların belirtilerin başlamasını geciktirmek ya da önlemek için yapabilecekleri bazı şeyler olabilir” diyor Chhatwal.
Araştırmacılar, başlangıçta bilişsel problemi olmayan 50 ile 90 yaşları arasında yaklaşık 300 yetişkini inceledi. Katılımcıların günlük adım sayılarını bir hafta boyunca kaydettiler, düşünme becerilerini test ettiler ve erken Alzheimer hastalığını belirtebilecek amyloid beta adlı proteini incelemek için beyinlerini taradılar.
Bu erken belirteci taşıyan birçok kişi, kaçınılmaz bilişsel gerilemeden korkuyor, diyor Chhatwal, ancak birçok insan aslında stabil kalıyor. Ekibi neden bazı insanların diğerlerinden daha iyi performans gösterdiğini anlamak istiyordu.
Yaklaşık dokuz yıl boyunca, araştırmacılar yıllık bilişsel testler ve amyloid beta ile başka bir protein olan tau’yu ölçmek için tekrarlanan beyin taramaları gerçekleştirdi.
Çalışma, Alzheimer hastalığı riski taşıyan kişilerin, günde 3,000 adım yürüyenlerden daha az tau birikimi olduğuna dair bulgular sunmuştur. Daha düşük tau seviyeleri, daha iyi bilişsel fonksiyon ile bağlantılıydı. Günde 3,000 ila 5,000 adım atanların, hareketsiz katılımcılara göre yaklaşık %40 daha az bilişsel gerileme yaşadığı tespit edildi.
“Ana mesaj şudur ki, günde sadece 3,000 adım attığınızda – yaklaşık 30 dakikalık bir yürüyüş – yararlar ortaya çıkıyor,” diyor Barnes.
Chhatwal, bu bulguların yüksek genetik riski olan insanları teşvik etmesini umuyor. Fiziksel aktivite, semptomları geciktirmeye yardımcı olabilir ve hatta az miktarda bile fark yaratabilir.
Bilgi kaynakları:
- Nature Medicine dergisi
- Science News
