Çay, dünya genelinde sevilen bir içecek olup, genellikle tadı ve potansiyel sağlık faydaları için tüketilmektedir. Ancak, çay poşetlerinde kullanılan malzemeler ve kimyasallar sağlık endişelerini artırmıştır. Çay poşetleri, bireysel çay porsiyonlarının pratik ve hızlı bir şekilde demlemesi için kullanılmaktadır. Bu poşetler çay yaprakları içermekte olup, fincana konarak üzerine sıcak su dökülmektedir.
Çay poşetlerinin bileşimi: Çay poşetleri genellikle kağıt, naylon ve polietilen tereftalat (PET) gibi malzemelerden yapılmaktadır. Çay demlenirken dayanıklılığı artırmak ve yırtılmayı önlemek amacıyla bu malzemeler çeşitli kimyasallar ile işlenebilir.
Çay poşetlerinin sağlığımıza zararları
Çay demlerken mikroplastik salınımı
Son araştırmalar, özellikle naylon veya PET’den yapılan bazı çay poşetlerinin, çayın demlenmesi sırasında önemli miktarda mikroplastik salabileceğini vurgulamıştır. Bir çalışmada, tek bir plastik çay poşetinin demleme sıcaklığında demlendiğinde, fincana yaklaşık 11.6 milyar mikroplastik parçacığı ve 3.1 milyar nanoplastik parçacığı saldığı tespit edilmiştir. Bu parçacıklar, yutulabilecek kadar küçük olup, insan hücrelerine potansiyel olarak girebilir ve uzun vadeli sağlık etkileri hakkında endişelere yol açmaktadır.
Kağıt çay poşetlerindeki kimyasallar
Kağıt çay poşetleri, daha güvenli bir alternatif gibi görünse de, genellikle yırtılmayı önlemek amacıyla epiklirohidrin gibi kimyasallarla işlenmektedir. Epiklirohidrin, suya maruz kaldığında 3-MCPD adlı kanserojene dönüşebilir. Bu durum, kağıt çay poşetleri ile demlemeyi tercih edenlerin sağlık güvenliği konusunda endişeler doğurmaktadır.
Çayda ağır metal kontaminasyonu
Çay poşetlerinin yanı sıra, çay yaprakları da ağır metallerle kontamine oldukları için sağlık riskleri oluşturabilir. Çeşitli çay örneklerini inceleyen bir çalışmada, demletilen tüm çayların kurşun içerdiği tespit edilmiştir. 3 dakika demlenen çayların %73’ü ve 15 dakika demlenen çayların %83’ü, hamilelik ve emzirme döneminde içme açısından güvenli kabul edilmeyen kurşun seviyelerine sahip çıkmıştır. Ayrıca, demlenen çayların %20’sinin alüminyum seviyeleri, önerilen kılavuzların üzerinde bulunmuştur. Bu bulgular, belirli çayların düzenli olarak içilmesinin vücutta toksik metallerin birikmesine yol açabileceğini önermektedir.
Mikroplastik ve kimyasal maruziyetinin sağlık etkileri
Mikroplastiklerin yutulması ve çay poşetlerindeki epiklirohidrin gibi kimyasallara maruz kalmak, birkaç sağlık etkisi doğurabilir:
- Endokrin bozucu: Bazı plastikler, hormonal işlevleri etkileyebilecek bileşikler içerir ve bu da üreme sorunları ve diğer sağlık problemlerine neden olabilir.
- Kanserojen riskleri: Epiklirohidrin kaynaklı 3-MCPD gibi kimyasallar, potansiyel kanserojenler olarak tanımlanmakta olup, uzun süreli maruz kalma ile kanser riskini artırmaktadır.
- Organ toksisitesi: Vücutta kurşun ve alüminyum gibi ağır metallerin birikimi, böbrekler, karaciğer ve sinir sistemi üzerinde zarar verici etkilere yol açabilir.
Tüketiciler için öneriler
Çay poşetleri ile ilişkili olası sağlık risklerini en aza indirmek için:
- Poşetsiz çay yapraklarını tercih edin, böylece poşetlerde bulunan malzemelere ve kimyasallara maruziyeti ortadan kaldırın.
- Organik ve güvenilir markaları seçin: Ağır metaller üzerinde test yapan ve kimyasal işlemlerden kaçınan markalardan çay seçmek, zararlı maddelere maruziyeti azaltabilir.
- İçme sıklığını sınırlayın: Özellikle hamilelik ve emzirme döneminde çayı ölçülü içmek, ağır metal birikimi riskini azaltabilir.
Çayın birçok sağlık faydası olsa da, tüketicilerin çay poşetleri ve çayın kendisi ile ilişkili risklerden haberdar olması gerekmektedir. Yukarıdaki önerileri takip ederek, tüketiciler bu kadim içeceğin tadını çıkarırken potansiyel sağlık tehlikelerini en aza indirebilirler.
Bilgi kaynakları:
